[michaŁ]

Książka dotyczy rozterek moralnych ławnika Piotra w związku ze sprawą sądową, w krórej rozpatrywaniu aktualnie uczestniczy. Nie w "samochodzikowym" typie.

Z samochodzikami kojarzą mi się w tej książce dwie sceny - kiedy Piotr przybywa na miejsce zbrodni, do opuszczonego, przeznaczonego do wyburzenia domu w Łodzi przy ulicy chyba Niciarnianej (?) oraz - jeszcze bardziej - scena, kiedy Piotr zabłądził samochodem w lesie i spotkała go tam burza, zamieniająca leśne dróżki w błotnistą maź... Od razu przypomina mi się jazda z Nemstą przez łąki i napotkanie dziada - zielarza.

[michaŁ]

Hej forumowicze, nikt nie czytał?

[Even]

Czytał, czytał, ale na tyle dawno, że nie podejmuję się dyskusji. Pewnie trzeba będzie sobie przypomnieć. Na razie próbuję czytać kolejne "kontynuacje".

[Even]

No i zgodnie z ubiegłoroczną zapowiedzią przyszła kolej na przypomnienie sobie "Sumienia". Oczywiście nie jest to materiał na "Pana Samochodzika", pomimo, że klimatem bardzo przypomina "Laseczkę i tajemnicę", którą to powieść zgodnie uważamy za godną miana "samochodzikopodobnej". "Sumienie" jest to powieścią psychologiczną, chociaż, jak przystało na Nienackiego, nie ma tu dłużyzn, akcja toczy się dosyc wartko.
Nienacki sygnalizuje tu niektóre swoje poglądy, które rozwija w późniejszych powieściach, a szczególnie w "Uwodzicielu".
Jakoś nie zauważyłem w tekście, by padła nazwa ulicy Niciarnianej, ale może przeoczyłem? Nie znam tak dobrze Łodzi, jednak rzut oka na plan miasta utwierdził mnie w przekonaniu, że mogła to być ta ulica. Topografia pasuje bardzo dokładnie. Michał, czy w powieści padła nazwa ulicy, czy sam ją odnalazłeś wędrując po Widzewie?

[michaŁ]

Teraz to już ja zdążyłem zapomnieć... Chyba nie padła, raczej mnie to jakoś przypasowało... Myślę, że w tamtych latach mogła być na Niciarnianej taka stara zabudowa, obecnie jest tam osiedle bloków z lat 60 - 70.

[ Dodano: Nie 01 Mar, 2009 08:34 ]
Skończyłem właśnie czytać. Nazwa ulicy nie padła, występuje przy niej nasyp kolejowy i odkryty kanał. No i fabryka - Widzewska Manufaktura. Tory kolejowe przy Niciarnienej nie idą obecnie żadnym nasypem, są na poziomie zero.

Oprócz klimatycznych fragmentów, które wcześniej wymieniłem, jest jeszcze taki, kiedy Piotr jedzie nocą do Tlenia i zmęczony zasypia w przydrożnym lesie - krótki to fragment, ale ma w sobie to coś.

[Robin]

... tak!!! pobyt w Tleniu to zdecydowanie najlepsza czesc ksiazki... ten chaos decyzji wyjazdu, podjetej jakby w przyplywie emocji, potem podroz autem ciemna noca i wreszcie swiadomosc jej bezsensu, tuz przed przybyciem do celu... wewnetrzne monologi Piotra bardzo przypominaja rozterki Samochodzika... co do tego nie ma watpliwosci...

[Karen]

Przeczytałam! Doskonała powieść psychologiczna, o czym -pisze wyżej, dodam tylko, że warto po nią sięgnąć

[Robinoux]

Nie wiem, czy dobrze kojarzę, ale chyba w "Sumieniu" jest wątek pobytu bhohatera w szpitalu, który to wątek migawkowo pojawia się w "Pozwoleniu na przywóz Lwa" bodajże w spotkaniu z szamanem, nie wiecie, czy to nie jest czasem wątek autobiograficzny?

[Robin]

[Robinoux]

Cytat:

Nie, ksiazka o ktorej piszesz to "Z glebokosci"...

Słusznie. Ale co z tym wątkiem szpitalnym, wie ktoś coś?

[Even]

[Robinoux]

Niestety obie ksiązki czytałem dosyć dawno temu i po prostu pomyliły mi się. Dzięki za informację.

[Iwmali]

[Robinoux]

To nie ja, to Robinoux he he he. Udało mi się go sfabrykować tak jak sobie go wyobrażałem po lekturze "Fantomasa"

[alcotronic]

[michaŁ]

W powieści "Z głębokości" jest zresztą nawiązanie do wykonywanej przez Piotra funkcji ławnika, której Nienacki poświęcił "Sumienie". Tak więc te trzy książki - licząc jeszcze "Pozwolenie" - trochę się ze sobą łączą.

[Kustosz]

„Sumienia otwarta rana” – jak głosi inskrypcja na kozackim kurhanie, do którego wraca Piotr, bohater tej książki. Odwieczny problem winy i kary a także moralnej odpowiedzialności Sądu wobec oskarżonego jako dręczący wyrzut sumienia sędziego. „Sumienie” to męcząca wiwisekcja samego siebie, dokonywana przez bohatera w kontekście śmierci zbrodniarza, którą przypieczętował własnym podpisem. Rozpaczliwe poszukiwanie rozgrzeszenia i katharsis. Ta wewnętrzna szamotanina prowadzi nas do nieoczekiwanego rozwiązania (list „zza grobu”), w którym autor zderza te wszystkie, skomplikowane, intelektualne rozterki i oceny moralne z prostym aktem skruchy przestępcy, w którym z oskarżonego przeobraża się on w oskarżyciela. Teraz to on jest sędzią, który zyskuje nawet pewną moralną wyższość bo sądzi według praw boskich a nie ludzkich i ostatecznie ta jego racja zwycięża. To zabieg tandetny literacko choć z pewnością bardzo skuteczny ideologicznie. Taka pointa w tej konkretnej sprawie ma pozbawić czytelnika wątpliwości co do słuszności ideologicznego stanowiska autora wobec problemu kary śmierci w ogóle. A przecież to co wydaje się słuszne w tym wypadku może być tej słuszności pozbawione kiedy indziej.

W powieści tej możemy też odnaleźć ślady innych przedsięwzięć literackich Nienackiego. Jest tu kilka mądrych, dojrzałych prawd życiowych, które w „Uwodzicielu” i późniejszych książkach pojawią się na pierwszym planie rozważań pisarza (zwrócił już na to uwagę Even), są echa bliskich związków z teatrem, opis burzy i ulewy w Tleniu nosi wyraźne piętno „samochodzików” (co wcześniej zauważył michaŁ) a Aleksandrów z kozackim kurhanem to przecież Antoninów z „Wyspy Złoczyńców”.

I jeszcze taka drobna dygresja. Strasznie mała ta Łódź, strasznie malutki ten Toruń, wszyscy na siebie nieustannie wpadają.

„Sumienia otwarta rana” – jak głosi inskrypcja na kozackim kurhanie, do którego wraca Piotr, bohater tej książki. Odwieczny problem winy i kary a także moralnej odpowiedzialności Sądu wobec oskarżonego jako dręczący wyrzut sumienia sędziego. „Sumienie” to męcząca wiwisekcja samego siebie, dokonywana przez bohatera w kontekście śmierci zbrodniarza, którą przypieczętował własnym podpisem. Rozpaczliwe poszukiwanie rozgrzeszenia i katharsis. Ta wewnętrzna szamotanina prowadzi nas do nieoczekiwanego rozwiązania (list „zza grobu”), w którym autor zderza te wszystkie, skomplikowane, intelektualne rozterki i oceny moralne z prostym aktem skruchy przestępcy, w którym z oskarżonego przeobraża się on w oskarżyciela. Teraz to on jest sędzią, który zyskuje nawet pewną moralną wyższość bo sądzi według praw boskich a nie ludzkich i ostatecznie ta jego racja zwycięża. To zabieg tandetny literacko choć z pewnością bardzo skuteczny ideologicznie. Taka pointa w tej konkretnej sprawie ma pozbawić czytelnika wątpliwości co do słuszności ideologicznego stanowiska autora wobec problemu kary śmierci w ogóle. A przecież to co wydaje się słuszne w tym wypadku może być tej słuszności pozbawione kiedy indziej.

W powieści tej możemy też odnaleźć ślady innych przedsięwzięć literackich Nienackiego. Jest tu kilka mądrych, dojrzałych prawd życiowych, które w „Uwodzicielu” i późniejszych książkach pojawią się na pierwszym planie rozważań pisarza (zwrócił już na to uwagę Even), są echa bliskich związków z teatrem, opis burzy i ulewy w Tleniu nosi wyraźne piętno „samochodzików” (co wcześniej zauważył michaŁ) a Aleksandrów z kozackim kurhanem to przecież Antoninów z „Wyspy Złoczyńców”.

I jeszcze taka drobna dygresja. Strasznie mała ta Łódź, strasznie malutki ten Toruń, wszyscy na siebie nieustannie wpadają.

[Kraff]

Jestem w trakcie czytania "Sumienia" i mnie osobiście książka się podoba i zastanawia mnie dlaczego jest tak mało wpisów. Może do końca nie jestem obiektywny bo:
- jeszcze książka nie została przeze mnie przeczytana
- jestem po prawie
Napiszę więcej po ukónczeniu.

[Even]

[Nietajenko]

Ja Sumienie czytałem dawno temu i nie wszystko pamiętam. Pamiętam jednak, że czytając od razu przypomniał mi się film pt. Dwunastu gniewnych ludzi Tam też obudziło się sumienie w jednym z ławników.