[Lolek]

[Z24]

[Z24]

W poście z dnia 17.06.2014 r. o opactwie w Sulejowie:

https://pansamochodzik.net.pl/viewtopic.php?p=208293#208293

Napisałem coś takiego:

"Wieś Łęczno leży nieopodal Sulejowa. Być może nazwa tej wsi zainspirowała ZN do nazwy dworu Łęki, który pojawia się w notatce znalezionej przez Tomasza (str. 12 cyt. wyd.) i gdzie z Natanielem zaczaili się w zasadzce (str 16 i n. cyt wyd.). W Łęcznie podobno jest drewniany XIX-wieczny dwór."

Otóż powyższą hipotezę należy zweryfikować. Do tej pory uważałem, że Łęki są miejscowością fikcyjną, z nazwą urobioną od Łęczna (jak dobrze, że napisałem tam wyżej: "być może" . Być może (znowu ) zresztą podobieństwo nazw Łęczno-Łęki nasunęło ZN pomysł ich wykorzystania w powieści.
Sprawa jest jednak bardziej skomplikowana i ciekawa: pozwolę sobie zamieścić trochę przydługi cytat z powieści; jest to początek rozdziału IV, „Znowu na tropie” str. 11-12 wyd. el.

„...Kilka dni przed Bożym Narodzeniem, zdecydowany pracować cały wieczór w Miejskiej Bibliotece Publicznej, poprosiłem bibliotekarza o „Przyczynek do działalności opata Piotra” – książkę znaną mi dotąd jedynie z tytułu wyszczególnionego w bibliografii przygotowanej przez Pronobisa.
Wręczając mi niepokaźną żółtawą książeczkę, bibliotekarz zerknął na jej konto i zażartował uprzejmie:
- Dwadzieścia lat leży u nas na półce. Przez ten czas nikt nawet do niej nie zajrzał. A dziś, co za urodzaj na czytelników! Pan jesteś drugim, który ją wypożycza.
Drgnąłem zaciskając palce na wątłej okładzinie, lecz zapytałem obojętnie:
- Któż był jej pierwszym czytelnikiem?
- Zdaje mi się, że jakaś kobieta...
- Młoda?
- Nie pamiętam. Tylu ludzi tu przychodzi...
Spojrzał na karton, gdzie pod numerami miejsc w czytelni notował wypożyczane książki.
- Zajmowała dwudziesty ósmy stolik. Oprócz tej książki czytała A 21 989.
Rzekłem bez chwili wahania:
- Czy może mi pan pożyczyć również A 21 989?
AŜ usta otworzył. Na moment podejrzliwie przymrużył oczy, potem wzruszył ramionami i podał żądaną książkę.
- Dać panu także dwudziesty ósmy stolik? – zapytał z niepokojem.
Rzuciłem niedbale odchodząc w głąb czytelni:
- Już wcześniej wyznaczył mi pan dziesiąty.
Odetchnął z ulgą.
Pośpiesznie zapaliłem zielonkawą lampę na swym stoliku i drżącymi z niecierpliwości palcami odchyliłem okładkę A 21 989. Były to „Pamiętniki” Chłędowskiego, wydane przez Ossolineum. Rozsiadłem się wygodnie w krześle, wyciągnąłem swobodnie nogi. Zdarzenie wydało mi się poważne, wymagało namysłu. Dwadzieścia lat „Przyczynek do działalności opata Piotra” przeleżał nieczytany na bibliotecznej półce i raptem po dwudziestu latach, tego samego dnia znalazł aż dwóch czytelników. Czyżby oprócz mnie ktoś jeszcze studiował dzieje sulejowskich opatów? Jakby powiedział Pronobis: „Nader rzadkie zainteresowanie w wieku rozbicia atomu”. I choćby już przez sam fakt wyjątkowości warte chyba poznania tej osoby, najpewniej kobiety, jeśli nie zawiodła bibliotekarza jego pamięć...
Książka jest cienka, gęsto zadrukowana drobną czcionką. Oprócz „Przyczynku” czytała „Pamiętniki” Chłędowskiego. Kartkuję tę książkę bez nadziei, że odkryję powód zainteresowania.
Zegar tyka równo, krawędzie kartek przyjemnie łaskoczą skórę palców. Nagle palec mój powstrzymuje kartki. Kilkanaście zdań odznaczonych fajeczką. I malutka wyrwana z notesu karteczka, na niej kilka słów:

DWÓR W ŁĘKACH. MEBLE. 28.XII.52 R.
Potem BORÓW.

Zajrzałem do zakreślonych „fajeczką” zdań „Pamiętników”.
Ależ tak, i one opowiadają o dworze w Łękach.
„28.XII.52 R.” To już za kilka dni...
„DWÓR W ŁĘKACH”. Co będzie tego dnia w dworze w Łękach?
„Potem BORÓW”. Co stanie się w Borowie?
„MEBLE”. Meble... meble... zastanawiałem się długo wysilając pamięć.
„Meblowa historia”. I skojarzenie to wydało mi się tym prawdopodobniejsze, że przecież – wiedziałem już na pewno – nie tylko ja, Nataniel i Pronobis, interesowaliśmy się dziejami sulejowskich opatów. Istniała jakaś „młoda i ładna kobieta” poszukująca testamentu Baldaricha – Bałdrzycha, najprawdopodobniej Czarna Milady z dwójką jej dziwnych przyjaciół. Byli też jacyś tajemniczy i groźni dwaj mnisi w białych cysterskich habitach, o twarzach „jakby pochlapanych wapnem”.
Interesowała nas ta sama sprawa – dzieje opatów, choć każdego z nas zapewne dla innych przyczyn. Czy może dziwić, że tropy nasze krzyżowały się z sobą, że braliśmy do ręki te same książki i nie znając się wzajemnie – natykaliśmy się na siebie?”

Oczywiście miłośnicy PsiTT – a jest ich tu podobno kilkoro – rozpoznają, że przygoda PS w praskiej bibliotece uniwersyteckiej została skomponowana na obraz i podobieństwo przygody wyżej przedstawionej. Ale nie o to nam w tej chwili chodzi.

Jak wynika z tekstu ZHP Herakliusz Pronobis zmarł w listopadzie 1951 r. i Tomasz tuż przed Bożym Narodzeniem tego roku natknął się na notatkę na kartce zawieruszoną w „Pamiętnikach” Kazimierza Chłędowskiego i kilka zdań podkreślonych w tekście. Nie będziemy wnikać tu w kwestię dat, ale „Pamiętniki” Kazimierza Chłędowskiego ukazały się w Ossolineum właśnie w grudniu 1951 r. Było to ich pierwsze wydanie. Przyznam, że było to dla mnie sporym zaskoczeniem, gdyż przypuszczałem, że pamiętniki tak znanej dla polskiego życia politycznego w Galicji i w Wiedniu postaci oraz – a właściwie przede wszystkim – autora znakomitych dzieł o kulturze włoskiej epoki Odrodzenia i późniejszej. Każdy kto interesuje się choć trochę tymi zagadnieniami zna Kazimierza Chłędowskiego bodaj z nazwiska.

Otóż na str. 21, 28 i 29 wspomniana jest miejscowość Łęki i dwór w niej – ten na str. 29. Na razie nie udało mi się ustalić, czy jeszcze gdzieś owe Łęki nie są wymienione.
Na podstawie różnych realiów mógłbym przyjąć, że w „Pamiętnikach” jest mowa o Łękach Dukielskich, ale wzmianka na str. 29 o kilkumilowej odległości Łęk od Wietrzna, gdzie K. Ch. W dzieciństwie zamieszkiwał, sugeruje, że może chodzić tu o Łęki Dolne lub Łęki Górne niedaleko Pilzna. Kolejna zagadka.
Czarna Milady przeglądając „Pamiętniki” spostrzegła znajomą sobie nazwę i pro memoria zaznaczyła te zdania w tekście gdzie owe Łęki zostały wspomniane, no i sporządziła zapiskę, którą potem znalazł Tomasz.
O jakie Łęki mogło jednak chodzić w notatce Czarnej Milady?
Zapewne o jakieś Łęki niedaleko Sulejowa. No i Są takie: Łęki Szlacheckie – gmina – i Łęki Królewskie, mniejsze. W Łękach Szlacheckich znajduje się dwór z parkiem. Owe Łęki znajdują się... zaraz koło Ręczna, a właściwie to bliżej Czartorii, którą w swoim czasie w miłym towarzystwie zwiedziliśmy i zbadaliśmy:

https://pansamochodzik.net.pl/viewtopic.php?p=363819#363819

Nie ma wątpliwości, że ZN musiał znać te miejscowości, skoro znał Czartorię.

Łęki zostały przez mnie kompletnie przeoczone ...

Krótki opis dworu i parku w Łękach znajdziemy w rozdziale VI „Straszny dwór” na str. 17 cyt. wyd. Warto by się tym miejscem zainteresować, gdyż tamtejszy park może być jakimś prawzorem parku pałacowego z KS i z ND. Dwór może też się z czymś skojarzyć:

https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%81%C4%99ki_Szlacheckie

http://www.polskiezabytki...ki_Szlacheckie/

[Berta von S.]

[Z24]

[Berta von S.]

[Kynokephalos]

[Z24]

[Berta von S.]

[Z24]

To są częste i normalne zagrania ZN, bo oprócz Nie (Borowa) istnieje też w tej samej okolicy również i Borów bez wszelkich dodatków. Była to szeroko znana miejscowość, gdyż mieścił się tam majątek ministra skarbu i premiera Władysława Grabskiego, a raczej braci Stanisława i Władysława Grabskich. W latach 20-tych niejedna osobistość tam zawitała.